ERFGOED

 

RONDLEIDINGEN

Je weet het misschien nog niet, maar er schuilt een boeiend verhaal achter die monumentale voorgevel van het Zuiderpershuis. Omdat we onze geschiedenis graag met jullie delen, hebben we rondleidingen op maat voor scholen, verenigingen, geïnteresseerden, enz. Interesse? Reserveer een rondleiding via: rondleiding@zuiderpershuis.be 

Het Zuiderpershuis is op de begane grond, waar zich de bezienswaardigheden bevinden, rolstoeltoegankelijk. Ook zijn er aparte toiletten voor rolstoelgebruikers voorzien.

 

GESCHIEDENIS

Het verhaal van het Zuiderpershuis is nauw verweven met de geschiedenis van Antwerpen. Als hydraulische krachtcentrale voorzag het Zuiderpershuis de Antwerpse haven bijna een eeuw lang van energie. Na het stilleggen van die industriële activiteit, kreeg het gebouw een nieuwe invulling als kunstencentrum. Ook zo droeg het bij tot de internationale uitstraling van de stad. Momenteel fungeert het Zuiderpershuis als culturele krachtcentrale: een uniek platform in een unieke setting. 

 

ZPH 1.0 – HYDRAULISCHE KRACHTCENTRALE

Als hydraulische krachtcentrale zorgde het Zuiderpershuis sinds 1883 voor de aandrijving van 156 kranen, drie rioolschuiven, dertig kaapstanders, zes sluizen en drie bruggen. Het complex bestond uit twee torens met accumulatoren, een machinezaal met twee stoommachines, centrifugaalpompen, stookzalen met veertien stookketels, een kettinggloeioven, een smidse met vijf vuurhaarden, werkhuizen met draai- en schaafbanken, een mallenmakerij, een schrijnwerkerij en een verbandhuisje.

Door de opmars van electriciteit werden pershuizen echter overbodig. Toch bleef het Zuiderpershuis operationeel tot 1977, om de Nassaubrug (naast het MAS) aan te drijven. Kort na de sluiting werd het gebouw erkend als beschermd monument.

 

ZPH 2.0 – KUNSTENCENTRUM


© Cédric Raskin

Na de sluiting van het Zuiderpershuis als krachtcentrale, betrok het kunstenaarscollectief Internationale Nieuwe Scene (INS) in 1984 het gebouw. Dat initiatief was het begin voor het tweede leven van het Zuiderpershuis, dit keer niet als krachtcentrale, maar als broedplaats voor een artistiek en sociaal geëngagerde organisatie.

Om de toekomst van het Zuiderpershuis als culturele trekpleister veilig te stellen, werd in 1987, na bemiddeling van de Koning Bouwdewijnstichting, vzw Zuiderperhuis opgericht. Tussen de stad, de eigenaar van het gebouw, en deze nieuwe vzw, werd een erfpacht voor 50 jaar afgesloten. In deze erfpacht werd overeengekomen dat de vzw Zuiderpershuis het gebouw zou restaureren, een schouwspelzaal zou inrichten en een cultureel centrum zou opstarten.

Het Wereldculturencentrum werd opgericht in 1993. Tot de doelstelling van deze vzw behoorde onder meer het bevorderen van de kennis van de eigen, de niet-westerse en de migrantenculturen, zowel bij de autochtone als bij de allochtone bevolking. Uitwisseling en kruisbestuiving waren hierbij sleutelwoorden. Met de stopzetting van de subsidies in 2012 kwam een eind aan dit hoofdstuk.

 

ZPH 3.0 – CULTURELE KRACHTCENTRALE


© Jokko Photography

Het Zuiderpershuis blijft een sterk merk en draait momenteel op volle toeren als culturele krachtcentrale. Zo kregen we vorig jaar [2018] op 393 activiteiten zo'n 45.000 personen over de vloer [voor de meest diverse culturele activiteiten voor jong & oud]. U leest alles over de ambitie van het huis in onze missieverklaring.

 

Industriana-label


INDUSTRIANA is een onafhankelijke gemeenschap van Europees industrieel en technisch erfgoed, gaande van plekken tot musea en hun bezoekers. Hun doel is om een Europees platform te creeëren, samenwerkingen op poten te zetten en het erfgoed te promoten.

Zuiderpershuis kwam in 2015 als favoriet uit de bus! Klik hier door naar onze vermelding op de Industria-website.

Dit initiatief wordt gesteund door:
- E-FAITH (European Federation of Associations of Industrial and Technical Heritage)
- VVIA (Vlaamse Vereniging voor Industriële Archeologie). Meer informatie over hun initiatieven vindt u terug op de VVIA-website.

Onze Erfgoedpartners


HERITA
Vlaamse erfgoedorganisatie

VVIA
Vlaamse Vereniging voor Industriële Archeolgie

FARO
Vlaams Steunpunt voor Cultureel Erfgoed

WATERERFGOED VLAANDEREN
Vlaamse vereniging voor watergeschiedenis

ETWIE
Expertisecentrum voor technisch, wetenschappelijk en industrieel erfgoed

IJZER & VUUR